Kadmiyum boyalar sanatçılar için ne kadar tehlikelidir?

İlginç
13.10.2023

Kadmiyum pigmentleri, sanat dünyasında uzun süredir değerli bir yere sahiptir. Capcanlı renkler sunan ve ışığa dayanıklılığı çok yüksek olan bu pigmentlerin toksisiteleri konusunda ise uluslararası düzeyde farklı görüşler bulunmaktadır. Bu yazımızda kadmiyum pigmenti ile alakalı tüm soru işaretlerini gideriyoruz.

Kadmiyum, sembolü Cd ve atom numarası 48 olan bir kimyasal element olup; genellikle piller, pigmentler, kaplamalar ve bazı alaşımların bir bileşeni olarak çeşitli endüstriyel uygulamalarda kullanılan yumuşak, mavimsi beyaz bir metaldır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO)’ne göre kadmiyum elementi insanlar için kanserojen olarak sınıflandırılmaktadır. Özellikle böbreklerin yanı sıra iskelet ve solunum sistemleri üzerinde de toksik etkiler gösterir. Kadmiyum, genellikle çevrede düşük seviyelerde bulunur; ancak insan faaliyetleri, nüfusun maruz kalmasıyla ilgili çevresel medyadaki seviyeleri büyük ölçüde artırmıştır. Çocuklar için ise potansiyel olarak özellikle endişe verici olan maruz kalma durumları arasında elektronik ve elektrikli atıkların atılması ve geri dönüştürülmesinin dışında kadmiyum içeren oyuncaklar, mücevherler ve plastikler yer alır. Bahsedildiği üzere bu metal Dünya’nın kabuğunda nispeten nadir bulunur ve günümüzde ABD, Almanya ve Asya’da ticari olarak çıkarılır. Bu noktada, Amerika Birleşik Devletleri, yılda tahmini 1.100 ton metal üreten dünyanın birincil kadmiyum üreticisidir. Pigmentler ise bu tehlikeli metale olan talebin yalnızca küçük bir kısmını oluşturmaktadır. ABD üretiminin yaklaşık dörtte üçü şarj edilebilir Nikel-Kadmiyum (Ni-Cad) pillerin üretiminde kullanılmaktadır.

19. yüzyılda pigment üretimi sadece sanatçılar için değil aynı zamanda endüstriyel ve baskı uygulamaları için de büyük bir iş haline gelmiştir. Sarılardan turunculara ve kırmızılara kadar uzanan güçlü, yoğun kadmiyum renkleri geliştirildiğinde, sanatçılar bunları hevesle paletlerine eklemişlerdir. Zira kadmiyum pigmentler, ışığa dayanıklılıkları ve mükemmel parlaklığı nedeniyle çok değerlidir, zaman içinde kolayca solmaz.

Günümüzde kadmiyum pigmentlerin potansiyel zararı konusunda birçok tartışma bulunmaktadır. Kadmiyum kendisi sağlığa zararlı olabilen bir ağır metal olsa da, bazı kanıtlar pigment formundaki kadmiyumun saf kadmiyuma göre daha az sağlık sorununa sahip olduğu göstermiştir. Bu nedenle bazı bölgeler, örneğin Avrupa Birliği (EU) pazarı, kadmiyum pigmentini tehlikesiz olarak sınıflandırmaktadır. Bununla beraber Kaliforniya, ABD pazarı ise kadmiyum pigmentini kanser riski olarak kabul etmiştir.


Peki sanatçılar kadmiyum pigmentini kullanırken nelere dikkat etmelidirler?

Kadmiyum elementinin boya yapım süreci sırasında pigment sülfür ile eritilmekte ve ilgili ortamın (yağlı boya, akrilik boya, sulu boya vb.) bağlayıcı maddesi ile kaplanmaktadır. Dolayısıyla işbu süreç kadmiyumun suda çözünmez olmasını sağlar ve bu da insan vücudunun emilimini büyük ölçüde sınırlar. Ancak yine de kadmiyum yağda çözünebilir kalır, bu nedenle sürekli olarak elinize bulaştırırsanız absorbe etmeniz hala mümkündür. Bu nedenle kadmiyum pigmentlerini uzun süreli kullanacaksanız eldiven takmanız önerilmektedir. Bununla birlikte ayrıca kadmiyum boyalar toz veya dumana sebep olmaz, bu nedenle soluma konusunda da endişe etmenize gerek yoktur. Ancak, kuru/toz kadmiyum pigmentleri ile çalışıyor (örneğin kendi boyanızı da yapıyor olabilirsiniz) veya sprey uygulaması yapıyorsanız, kadmiyum partiküllerini soluma olasılığını ortadan kaldırmak için mutlaka toz maskesi taktığınızdan emin olmalısınız. Son olarak, kadmiyum pigment kullanımı sonrası fırça temizleme suyunuzu veya solventinizi lavaboya veya yere dökmekten kaçınmalısınız. Böylece bu derece ağır bir metalin çevrede yaratacağı problemleri önlemiş olursunuz. Kirli suyunuzu ya da solventinizi kağıt havluyla ıslatıp çöp kutusuna atmanızda büyük fayda vardır.


Tüm bu sebepler ile bazı sanatçıların kadmiyum pigmentleri konusundaki şüpheleri ve endişeleri oldukça makuldür. Kadmiyum pigmentlerinin olası zararları konusunda evrensel bir görüş bulunmadığından Liquitex sanatçıların kişisel tercihlerine göre seçim yapabilmeleri için kadmiyum boyalardan beklenilen yüksek performansı sağlayan dünyanın ilk gerçek kadmiyum içermeyen alternatiflerini üretmiştir. Kadmiyum içermeyen alternatif, orijinal kadmiyum boyalarının aksine, ACMI tarafından yürütülen toksikolojik değerlendirmede kullanımının güvenli olarak değerlendirildiği anlamına gelen AP Non-Toxic sembolüne sahiptir.


 

Liquitex’in Cad-Free ürün yelpazesi 7 renkten oluşmaktadır; üç sarı, bir turuncu ve üç kırmızı. Her renk tonu, gerçek bir kadmiyum renginin görsel ve fiziksel performansını sunar. Cadmium-Free Yellow Light, Cadmium-Free Yellow Medium, Cadmium-Free Yellow Deep, Cadmium-Free Orange, Cadmium-Free Red Light, Cadmium-Free Red Medium Cadmium-Free Red Deep renklerinden oluşan cad-free skala, Liquitex Heavy Body Akrilik Boya, Liquitex Soft Body Akrilik Boya ve Liquitex Acrylic Gouache serilerinde bulunmaktadır. Kadmiyum içermeyen ürünleri Cadmium-Free yeşil etiketiyle ayırt edebilirsiniz.



 
Kadmiyum pigmentler hakkında merak ettikleriniz ve sormak istedikleriniz için bize Instagram adresimizden ulaşabilirsiniz.

Son Eklenen Yazılar